وقتی علی (ع) نیز سانسور می‌شود

به گزارش صدای جویا از اصفهان، لشکر بلوکی کارشناس مسائل مذهبی طی یادداشتی با عنوان «وقتی علی (ع) نیز سانسور می‌شود» آورده است؛ علی (ع) نام شخصیتی است که بعد از پیامبر اکرم (ص)، مشهورترین جهان اسلام است؛ اما بخش مهمی از تاریخ وی سانسور شده است. اصولاً برخی دوست ندارند این بخش از تاریخ تبیین شود. حتی صفویان که مذهب رسمی این کشور را شیعه اعلام کردند فقط جنبه‌هایی خاص از زندگی و حکمرانی وی را برجسته کرده‌اند. تصویری که از وی برای ما نشان داده‌شده؛ قهرمانی جنگ‌آور، فاتحی قدرتمند و حاکمی مقتدر است که دوران کوتاه حکومتش بیشتر به جنگ گذشت. نام وی با شمشیر و خون و ذوالفقار گره‌خورده! **بگذارید چند تصویر کاملاً متفاوت از این شخصیت را با هم مرور کنیم: *روز بیعتش مردی از میان جمع برخاست و علناً گفت: با تو بیعت می‌کنم اما اگر رفتار نامناسبی داشته باشی، تو را خواهیم کشت. بدون اینکه حتی اخمی به ابرو بیاورد فقط یک کلمه گفت: قبول! *برخی افراد از بیعت او سر باز زدند، با مدارای تمام با آنان به گفتگو نشست و هیچ‌گونه فشاری تحمیل نکرد. برخی بیعت کردند و برخی نه! او امنیت کسانی که بیعت نکردند را تضمین کرد. *در زمان جنگ‌ها، همه‌چیز امنیتی می‌شود و هر کسی که همراهی نکرد می‌شود خائن؛ اما در یکی از جنگ‌ها، به مردم کوفه چنین نوشت: من یا ستمکارم یا ستمدیده. اگر مرا نیکوکار یافتید، یاری‌ام کنید و اگر خطاکارم دیدید، به‌سوی مسیر حق بازم گردانید. ذره‌ای لحن آمرانه در نوشتار او می‌یابید؟ فقط یک مورد نمونه مشابه در تاریخ می‌توان پیدا کرد؟ *خودتان را جای یک فرمانده ارشد جنگ قرار دهید. عده‌ای می‌آیند و می‌گویند که ما با شما به میدان جنگ می‌آییم. آنجا حقیقت که بر ما معلوم شد تصمیم می‌گیریم که با شما باشیم یا با دشمنان شما. صادقانه چه می‌کنید؟ به او چنین پیشنهادی شد! نه‌تنها دلگیر نشد بلکه این سنجشگری و عقلانیت را پسندید و آنان را به چنین داوری‌ای تشویق کرد. *به مردمش می‌گفت: اگر فرامین من را در راستای پیروی خدا دیدید بر شما لازم است که همراهی کنید اما اگر در فرمان من، نافرمانی خدا نهفته بود چه از سوی من باشد و چه غیر من هرگز فرمان نبرید!! او از مردم اطاعت نمی‌خواست، شجاعت حقیقت‌طلبی را ترویج می‌کرد. *او خود را در حلقه محدودی از یاران (خودی‌ها) محصور نمی‌کرد. موارد متعددی در تاریخ گزارش‌شده که مردم را به گفتگو و مشورت فراخوانده آن‌ها در مهم‌ترین امور مانند تصمیم‌گیری در مورد معاویه. به‌ویژه در باب جنگ‌ها، هم با بزرگان و سران قبایل و هم با مردم عادی به گفتگو می‌نشست. *وی متوجه شد که برخی نمی‌توانند شکایات و خواسته‌هایشان را با وی در میان بگذارند یا به واسطه عدم دسترسی یا شرم یا ترس، برای اولین بار مکانیزمی طراحی کرد به نام «بیت القصص» تا مردم مستقیماً با او در تماس باشند. *در یکی از سخنرانی‌ها یکی از سپاهیان بپا خاست و اظهاراتی کرد آمیخته به تملق. او سخنانش را چنین ادامه داد: من بیزارم از این‌که درباره من این‌گونه بی اندیشید که تعریف و تمجید شما را دوست دارم... با سخنان زیبا از من تعریف نکنید و توصیه کرد که با گفتن «سخن حق» مرا ترک کنید. *انتقاد از خود را خط قرمز جامعه نکرد. در حکومتش پاسخ سخن هر چقدر تلخ بود فقط با سخن داده می‌شد! بسیاری از مخالفانش در مسجدی که نماز می‌خواند جمع می‌شدند اعتراض می‌کردند دشنامش می‌دادند. اما یک روز هم سهمشان از بیت‌المال حذف نشد. مخالفت با حکومت هزینه نداشت. *در برخوردهای قهری آن مقدار شکیبایی می‌ورزید و بر گفتگو، تعامل و مدارا تأکید می‌ورزید که برخی او را به تردید و ترس متهم می‌کردند. *این‌ها بخشی از «تاریخ تاریک» است که کمتر برای ما گفته‌شده. این‌ها کنار صدها واقعیت تاریخی پنهان داشته شده نشان می‌دهد که او حکومتش را بر سه اصل بنا کرد: *عقلانیت: حاکم خدا نیست. مردم باید جرات فکر کردن و سنجیدن داشته باشند و فرامین حاکمان باید با حق سنجیده شود. پیروی وفادارانه ارزشمند نیست. استدلال و سنجش گری است که باید مبنای انتخاب باشد و خرد جمعی مبتنی بر همین عقلانیت است که باید مبنای حکومت حاکمان باشد. * آزادی: آزادی یعنی آن‌که افراد بتوانند متفاوت فکر کنند و آزادانه عقاید خود را با یکدیگر گفتگو کنند. *«یکسان اندیشی»، استبداد می‌آورد و رکود و «متفاوت اندیشی» پویایی می‌آورد و رهایی. * اصل اخلاقی: حاکمان جایز نیستند به هیچ بهانه‌ای حتی جنگ، اصول آزادی و عقلانیت را لگدمال خود حق پنداری کنند. * او فقط فاتح خیبر نبود؛ مهم‌ترین فتح او باز کردن چشمان ما به الگوی جدیدی از حکمرانی است که برمدار انعطاف، مدارا جویی، عقلانیت ورزی، آزادمنشی و مشارکت‌جویی است. او فاتح همیشگی سرزمین عقلانیت و آزادگی است. چه یک خانواده را اداره می‌کنیم چه یک شهر یا یک شرکت بین‌المللی؛ اصول سه‌گانه فوق الهام‌بخش است. انتهای پیام/ج