چرا جمهوری اسلامی در تربیت "دهه هشتادی" ها شکست خورده است؟

به گزارش خبرنگار صدای جویا از تهران، مهران صولتی جامعه‌شناس و تحلیل‌گر مسائل سیاسی کشور طی یادداشتی با مطرح‌کردن این پرسش که چرا جمهوری اسلامی در تربیت "دهه هشتادی" ها شکست‌خورده است؟  آورده است؛ حسین یکتا عضو قرارگاه عمار (کلیپ پیوست) در حال تبیین نقشه‌های دشمن برای تأثیرگذاشتن روی دهه هشتادی‌هاست. یکتا ملایم سخن می‌گوید. طنازی می‌کند و حتی از مقدسات برای جا انداختن استدلال‌های خود مایه می‌گذارد. ویژگی‌هایی که به جز آخری خیلی در میان انقلابیون سابقه ندارد. یکتا را می‌توان یکی از نمایندگان شاخص جمهوری اسلامی در مواجهه با دهه هشتادی‌ها دانست. ولی واقعیت این است که این تلاش‌ها هم نتوانسته به پرورش نسلی در تراز آرمان‌های انقلاب اسلامی بینجامد. چرا؟ نظام سیاسی در ایران ایدئولوژیک است و ایدئولوژی؛ سازه‌ای انتزاعی برای توجیه تبعیض، توهم‌آفرینی و غیریت‌سازی است. تربیت مبتنی بر ایدئولوژی لاجرم عمودی، آمرانه و انعطاف‌ناپذیر است. همچنین این نوع تربیت مونولوگ وار و بی‌اعتنا به علوم تربیتی نوین بوده و مخاطبان را افرادی منفعل می‌پندارد. در آموزش‌وپرورش ایران سعی می‌شود تا حقیقت از طریق موعظه و نصیحت، به مخاطب عرضه شود حال آن در جهان امروز معلم بیشتر یک تسهیل گر است و باید صرفاً موقعیت‌های آموزشی را برای مخاطبان فراهم آورد. به عبارت دیگر دانش‌آموزان باید در کشف حقیقت مشارکت فعال داشته باشند که اکنون ندارند. تربیت در نظام تعلیمی ایران منقطع از تجربیات سیاسی دوره‌های مختلف در نظر گرفته می‌شود. دهه شصتی‌ها و هفتادی‌ها در آوردگاه جنگ و اصلاحات جامعه‌پذیر شدند؛ ولی دهه هشتادی ها در معرض دیجیتالی شدن زندگی روزمره و انقباض ساخت سیاسی در کشور قرار داشته‌اند. به دلیل غیبت روشنفکران نیز فضایی برای تحولات عمیق معرفتی شکل نگرفته است. در آموزش و پرورش ایران تربیت بدون در نظر گرفتن ویژگی‌های شخصیتی "دهه هشتادی" ها مانند؛ فردگرایی، جهان اندیشی، سنت‌گریزی و اقتدار ستیزی پیگیری می‌شود. مشکل مهم‌تر اما این جاست که حتی در صورت اذعان مسئولان به این واقعیت‌ها، ساختارهای آموزشی موجود امکان تحول در این راستا را نداشته و لاجرم وضعیت آسیب‌زای کنونی ادامه می‌یابد. تربیت در ایران به‌صورت گلخانه‌ای و بدون توجه به تنگناهای اقتصادی، انسداد سیاسی و محدودیت‌های فرهنگی انجام می‌شود. حال آن که دانش‌آموزان به طور روزانه و از طریق رسانه‌ها در معرض دریافت اطلاعات زیادی در این حوزه‌ها هستند. وجود این شکاف نه‌تنها تربیت را بی‌اثر می‌کند؛ بلکه موجب افزایش بی‌اعتمادی نسبت به نهادهای رسمی می‌شود. نکته پایانی: تربیت "دهه هشتادی" ها به سبک مربیانی مانند حسین یکتا اگر چه با زبان امروزی‌تری انجام می‌شود؛ ولی هنوز هم به‌شدت ایدئولوژیک و شعار زده است. واقعیت این است که تربیت این نسل بیش از سخنان زیبا، نیازمند مشارکت کودکان و نوجوانان در فراهم‌آوردن موقعیت‌های آموزشی، کاهش تمرکزگرایی، افزایش مدرسه محوری، و بهره‌گیری از تجربیات جهانی است.

کد خبر؛25073